Nie jest wykluczone, że po spełnieniu kilku warunków, kłodzka starówka wraz z zespołami klasztornymi oraz Twierdzą Kłodzko zostanie wpisana na listę Pomników Historii. Starania już się rozpoczęły.
W piątek, 15 listopada br. w tej sprawie odbyło się spotkanie zainteresowanych tematem stron. Obecni na nim byli starosta kłodzki, Maciej Awiżeń, burmistrz Kłodzka, Michał Piszko, o. Robert Mól, proboszcz parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kłodzku, Joanna Stoklasek-Michalak, dyrektor Twierdzy Kłodzko i Henryka Szczepanowska, znana m.in. z podejmowanych akcji ratowania cennych zabytków w powiecie kłodzkim (jak m.in. freski u Mniszek Klarysek w Kłodzku).
Tematem spotkania był powrót do pomysłu wpisania kłodzkiej starówki na listę Pomników Historii, zapoczątkowany jeszcze w 2009 roku przez miasto Kłodzko złożeniem stosownego wniosku do Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Wniosek ten miał jednak kilka braków, które należało uzupełnić i nie został on wówczas rozpatrzony, a miasto temat ten na kilka lat odłożyło na półkę.
Powrócono do niego, kiedy pojawił się pomysł, żeby wpisać kłodzką kolegiatę u jezuitów wraz z zespołem klasztornym przy pl. Kościelnym w Kłodzku na listę Pomników Historii. Budynek kościoła wymaga pilnego i bardzo kosztownego remontu, a uznanie go za Pomnik Historii może pomóc w staraniach o dofinansowanie. Po piątkowym spotkaniu zdecydowano się więc powrócić do starań o wpisanie całej starówki wraz z Twierdzą Kłodzką i zespołami klasztornymi na listę.
Pomnik Historii to jedna z pięciu form ochrony zabytków wymienionych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 r. Terminem tym określa się zabytek nieruchomy o szczególnym znaczeniu dla kultury. Jest on ustanawiany przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W treści prezydenckiego rozporządzenia wyszczególnia się cechy danego zabytku świadczące o jego najwyższej wartości, określa się precyzyjnie jego granice i zamieszcza schematyczną mapkę obiektu.
Pomnikiem Historii może być więc budynek lub cały kompleks budynków o szczególnym znaczeniu dla kultury. Większość ze 105 wpisanych na listę Pomników Historii obiektów to cenne zabytki i znajdują się również na niej miejskie starówki jak np. w Paczkowie czy Sandomierzu. Kłodzka nie byłaby więc pierwszą, która znalazłaby się na liście.
O tym, że wpisanie na listę Pomnika Historii nie jest prostym zadaniem świadczyć może fakt, że w naszym powiecie – nasyconym zabytkami – tylko jeden obiekt posiada ten tytuł – to młyn papierniczy w Dusznikach Zdroju, a poza granicami powiatu kłodzkiego – Twierdza w Srebrnej Górze.
Jakie korzyści wynikają z wpisania kłodzkiej starówki na listę? Formalnie nigdzie nie jest zagwarantowane, że Pomniki Historii otrzymują specjalne środki na renowację, jednak wnioski o dofinansowania do ich remontów – czy to do ministerstwa czy o środki unijne – są wyżej punktowane, jest więc większa szansa na ich uzyskanie. A jest w Kłodzku kilka cennych obiektów, które pilnie wymagają remontu, a nawet ratowania: na remont czeka m.in. budynek kłodzkiego ratusza, którego koszt rewitalizacji wyceniony został na około 20 mln zł, kościół jezuitów, w którym pękają mury, freski u klarysek czy sama Twierdza Kłodzka.
Joanna Żabska
Starówka to historyczne centrum miasta, lub najstarsza dzielnica miasta. Jednoznacznej definicji chyba nie ma. Ale za miłość do Kłodzka należy się szacunek „Ślązakowi”. Pozdrawiam Leszek Kumor
Starówka to jest w Warszawie. W Kłodzku mamy Rynek i Stare Miasto.
Życzę powodzenia. Naprawdę ta wiadomość mnie ucieszyła. Może do wniosku dołączyć obszar po nieczynnym młynie u podnóża Starówki, przy Nysie Kłodzkiej. Ta niezagospodarowana przestrzeń psuje panoramę Kłodzka od strony torów kolejowych. A tą linią przyjeżdżają Turyści m.in. z Pragi i Brna. Może Pracownicy Muzeum Kłodzkiego wpadną na dobry pomysł i dołączą się do Stron zajmujących się ratunkiem klasztoru, starówki i twierdzy. Oni mieli ostatnio dobre pomysły na promocję miasta. Pozdrawiam Wszystkich zaangażowanych, Leszek Kumor