Za 4 lata zwiedzimy Salę Mastodonta w Jaskini Niedźwiedziej. Umowa z wykonawcą podpisana!

Ponad 38 mln zł, 50 miesięcy i trudnych dzisiaj do przewidzenia niespodzianek. W piątek, 10 marca 2023 r. gmina Stronie Śląskie formalnie rozpoczęła największą, najdroższą i bez wątpienia wyjątkową inwestycję, czyli udostępnienie dla ruchu turystycznego odkrytych 11 lat temu nowych partii Jaskini Niedźwiedziej, czyli Sali Mastodonta.

W piątek, 10 marca br. prezes Strońskiego Parku Aktywności „Jaskinia Niedźwiedzia” sp. z o.o. Renata Nowak oraz przedstawiciel wykonawcy, Marcin Skoczeń z firmy Skoczeń podpisali umowę na realizację inwestycji pn. „Udostępnienie nowych partii Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie (Partie Mastodonta) dla ruchu turystycznego”. To będzie największa w historii gminy Stronie Śląskie inwestycja – przy rocznym budżecie gminy na poziomie 50 mln zł, pochłonie ona 38 mln zł, a zakres i poziom skomplikowania prac kilkukrotnie przewyższy uważaną do tej za największe wyzwanie wieżę na Śnieżniku, której budowy podjęła się również firma Skoczeń, znana bardziej jako Skomar.

– Nie było jeszcze w Stroniu Śląskim tak dużej inwestycji, tak wyjątkowej, tak kosztownej i tak trudnej – przyznaje burmistrz Stronia Śląskiego, Dariusz Chromiec. – Będzie ona miała wyjątkowe znaczenie dla gminy, nie tylko, że będzie to kolejna atrakcja dla turystów, ale też i dla naszych mieszkańców i osób, które prowadzą działalność na terenie gminy, ponieważ planujemy, że przyjedzie do nas ponad 100 tys. osób więcej i będziemy musieli je jakoś zagospodarować– dodaje burmistrz.

Podpisanie umowy na realizację inwestycji miało uroczystą oprawę i odbyło się w towarzystwie zaproszonych gości, mediów oraz przewodników i pracowników Jaskini Niedźwiedziej w Centrum Edukacji, Turystyki i Kultury. – Dzisiejszy dzień jest spełnieniem marzeń sprzed 11 lat, kiedy nastąpiło odkrycie nowych, piękniejszych partii Jaskini Niedźwiedziej – mówi Renata Nowak, prezes SPA Jaskinia Niedźwiedzia. – Spółka jest inwestorem z ramienia gminy, cieszymy się, że możemy realizować tą inwestycję i jednocześnie jest to dla nas, jako niewielkiej spółki gminnej, ogromne wyzwanie.

Do tej inwestycji gmina przygotowywała się od wielu lat – praktycznie odkąd odkryto nowe, większe niż do tej pory znane, partie jaskini. – To było niezwykłe uczucie, mieliśmy wrażenie, że jesteśmy w matrixie, że to nie istnieje, że taka niezwykła sala, z taką niezwykła szatą naciekową nie istnieje – wspomina Szymon Kostka, speleolog z Wrocławia, który odkrył tę część jaskini i jako druga osoba na ziemi wszedł do Sali Mastodonta. I jak na razie, jako jeden z nielicznych, widział ją osobiście na oczy. Jak mówi, dojście trwało 2 godziny i była to droga przez mękę: – Najpierw trzeba się przeczołgać, za chwilę pionowa wspinaczka, potem gilotyna, czyli kawał wielkiego nacieku o kształcie gilotyny, który wisi nad głową, stamtąd dosłownie parę metrów dalej zaczyna się zupełnie inny, spektakularny świat wielkiej przestrzeni, wielkich nacieków, całą tą cześć Sali Mastodonta można przejść nie schylając się – mówi wrocławski speleolog.

Co więcej Szymon Kostka będzie doradzał wykonawcy, a po zakończeniu inwestycji chce nadal eksplorować jaskinię, bo jak mówi, to co znamy, to prawdopodobnie mały ułamek tego, co tam się dalej skrywa. Pół roku po odkryciu Sali Mastodonta, ekipa speleologów dotarła do dalszych części jaskini, do złożonego, wielopiętrowego systemu. Otwarcie Sali Mastodonta, do której obecnie bardzo trudno się dostać, umożliwi dalszą eksplorację jaskini.

Marcin Skoczeń, właściciel firmy, która będzie realizować inwestycję, w tym momencie skupia się na przygotowaniu prac, które fizycznie będzie można rozpocząć dopiero w połowie maja. Jak podkreśla, inwestycja podzielona jest na 4 lata, a każdy rok będzie miał swoje wyzwania. Firma postawiła stalowo-betonowo-szklaną wieżę na Śnieżniku, więc wiadomo, że nie boi się podejmować trudnych zadań, ale nie wie, jakie niespodzianki ją czekają. – Największym wyzwaniem w pierwszym roku będzie dostać się do jaskini. Wtedy będziemy mogli ją pomierzyć i zaplanować następne lata pracy – mówi Marcin Skoczeń. Trudność będzie polegała na tym, że nie będzie można użyć ciężkiego sprzętu. Będzie więc to praca ręczna, jedynie ze wspomaganiem drobnych maszyn. Co więcej, zanim nie rozpoczną prac to jest wiele niewiadomych – nie wiadomo m.in. jaka jest struktura skał i gruntu. Jak jednak podkreśla wykonawca, wspomaga go zespół fachowców, którzy pokierują pracami.

Według harmonogramu prace mają trwać 50 miesięcy, ale realnie- z powodu okresów ochronnych – będą mogły być prowadzone tylko przez 26 miesięcy – czyli 6,5 miesiąca w ciągu roku przez cztery lata. To jednak nic nowego dla wykonawcy, bo przy budowie wieży na Śnieżniku także większość miesięcy w roku była wyłączona z prac, co M. Skoczeń uważa za dobrą strategię: – Każdego roku będziemy mieli 5 miesięcy w zimie na planowanie kolejnych etapów– mówi M. Skoczeń. – Rozpoczynamy prace jak najprędzej, ale będą to jeszcze prace przygotowawcze. Te związane z drążeniem tuneli możemy rozpocząć 15 maja.

Oprócz udostępnienia dla ruchu turystycznego Sali Mastodonta, przebudowany zostanie także pawilon wejściowy – będzie większy i dostosowany do przyjęcia większej liczby turystów. Powstanie także parking na 200 aut. Inwestycja będzie sfinansowana przez gminę z obligacji przychodowych.

Zobacz też:
Gmina Stronie Śląskie stara się o dofinansowanie do dużej inwestycji w Jaskini Niedźwiedziej
Chcą udostępnić nowe części Jaskini Niedźwiedziej. Spółka ogłosiła przetarg, gmina wyemituje obligacje
Jest chętny wykonawca, który chce podjąć się prac budowlanych przy udostępnieniu nowych partii Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie

Joanna Żabska

Poniżej galeria zdjęć z uroczystego podpisania umowy, film o odkryciu Sali Mastodonta oraz chronologia podjętych działań.

Chronologia podjętych działań:

30 maj 2012 r. — Konferencja prasowa po odkryciu Sali Mastodonta i pierwsze rozmowy z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska we Wrocławiu, dotyczące przyszłości odkrytych partii Jaskini Niedźwiedziej.

28.02.2013 r. — Pierwsze oficjalne pismo do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska we Wrocławiu, w sprawie określenia możliwości i warunków udostępnienia dla ruchu turystycznego nowo odkrytych Partii Mastodonta.

27 maja 2014 r. – Ekspertyza prawnicza Instytutu Nauk Prawnych PAN we Wrocławiu, dotycząca regulacji prawnych związanych z użytkowaniem trasy turystycznej w Jaskini Niedźwiedziej, pod kątem udostępnienia nowo odkrytych partii Jaskini.

Grudzień 2014 — na zlecenia spółki opracowana została koncepcja powiększenia strefy obsługowej pawilonu niezbędna do dostosowania do zwiększonego ruchu turystycznego

5 stycznia 2015 r. — Pismo Burmistrza do Dyrektora RDOŚ o ustalenie przyszłego operatora planowanej trasy turystycznej w nowo odkrytych partiach Jaskini Niedźwiedziej.

28 lipca 2015 r. — pismo Dyrektora RDOŚ do Burmistrza, w którym Dyrektor przychyla się do podjęcia przez Gminę Stronie Śląskie działań zmierzających do udostępnienia dla ruchu turystycznego nowo odkrytych partii Jaskini Niedźwiedziej. W piśmie tym wyszczególniony zostaje zakres badań i prac niezbędnych przed udostępnieniem tych partii jaskini.

4 listopada 2015 — Spółka zleciła opracowanie STUDIUM WYKONALNOŚCI ZAMIERZENIA INWESTYCYJNEGO : pn.: BUDOWA SZLAKU TURYSTYCZNEGO W JASKINI NIEDŹWIEDZIEJ PARTIE MASTODONTA” przez Fundację dla Dolnośląskiego Klastra Surowcowego, zakończono czerwiec 2016 r.

3 marca 2016 r. podpisanie listu intencyjnego pomiędzy Burmistrzem Stronia i Dyrektorem Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska we Wrocławiu.

17 czerwiec 2016 r – pismo SPA JN do Dyrektora RDOŚ przekazujące Studium wykonalności zadania inwestycyjnego, którego integralną częścią jest koncepcja udostępnienia nowo odkrytych partii Jaskini Niedźwiedziej.

11 lipca 2016 r. — postanowienie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu stwierdzające obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 dla inwestycji pn. „Budowa szlaku turystycznego w Jaskini Niedźwiedziej — partie Mastodonta wraz infrastrukturą turystyczną. W obszernym uzasadnieniu RDOŚ wyszczególnia siedliska przyrodnicze, na które inwestycja może mieć wpływ oraz wymienia zakres badań niezbędnych do umieszczenia w raporcie.

18 sierpnia 2016 r. — pozytywne zaopiniowanie Studium wykonalności inwestycji „Budowa szlaku turystycznego w Jaskini Niedźwiedziej — Partie Mastodonta z wyszczególnieniem dalszych działań i niezbędnych uzgodnień środowiskowych.

20 marzec 2017 r. — podpisanie umowy na wykonanie raportu oddziaływania przedsięwzięcia na obszar natura 2000 do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla zadania pn. Budowa szlaku turystycznego w Jaskini Niedźwiedziej — partie Mastodonta wraz z infrastrukturą turystyczną pomiędzy SPA Jaskinia Niedźwiedzia sp. z o.o. a KGHM CUPRUM Sp. z o.o. we Wrocławiu. Do opracowania raportu należało przedstawić koncepcję nowej trasy, którą na zlecenie Gminy Stronie Śląskie wykonał Zakład Badawczy Cuprum KGHM. – 31 lipiec 2018 r. — przekazanie opracowania raportu oddziaływania przedsięwzięcia na obszar natura 2000 do wniosku do RDOŚ o wydanie decyzji środowiskowych uwarunkowaniach dla zadania pn. Budowa szlaku turystycznego w Jaskini Niedźwiedziej — partie Mastodonta wraz z infrastrukturą turystyczną.

28 luty 2019 r. — postanowienie RDOŚ uzgadniające warunki realizacji zadania

4 marca 2021 r. — powołanie przez Burmistrza Stronia Śląskiego zespołu doradczego ds. udostępnienia turystycznego nowo odkrytych partii Jaskini Niedźwiedziej

30 kwietnia 2021 r. – Rada Miejska w uchwale jednogłośnie poparła działania zmierzające do jak najszybszego uruchomienia nowej trasy;

31 maja 2021 r. — Rada Miejska uchwaliła MPZP obszaru inwestycji;

17 lutego 2023 r. — po wypracowaniu modelu finansowania inwestycji zatwierdzenie przez Radę Miejską Wieloletniej Prognozy Finansowej

10 marca 2023 r. — podpisanie umowy na realizację inwestycji — wartość po przetargu to kwota 38.272.576.,68 zł