W środę 10 marca br., w Twierdzy Srebrna Góra odbyła się konferencja poświęcona projektowi „Rewaloryzacja dla potrzeb kulturalno-edukacyjnych zdegradowanych i niedostępnych części Pomnika Historii Twierdzy Srebrna Góra”. Zaprezentowano zaawansowanie prac nad dużymi inwestycjami, które trwają na srebrnogórskiej twierdzy dzięki dofinansowaniu z funduszy norweskich (EOG), Urzędu Marszałkowskiego, budżetu państwa oraz gminy Stoszowice.
– Prace przy realizacji projektu dofinansowanego z funduszy EOG są już mocno zaawansowane. W tym momencie wartość całego projektu opiewa na kwotę 25 mln zł – mówi prezes Twierdzy Srebrna Góra Emilia Pawnuk. – Umowy na prace budowlane są już podpisane i realizowane są w trzech miejscach: rekonstruujemy cztery mosty, adaptujemy lazaret i kawalierę na nowe sale wystawiennicze z nową ofertą kulturalną. Dodatkowo w ramach projektu dofinansowanego z RPO WD 2014-202 odtwarzamy restaurację, tworzymy miejsca noclegowe na 58 osób. Chcemy, żeby turysta przyjeżdżający do nas mógł spędzić tutaj nawet kilka dni, łącznie z noclegiem w Donjonie.
Jak podają władze spółki, obecnie wykorzystywanych jest mniej niż 25% powierzchni twierdzy, którą rocznie odwiedza około 120 tysięcy turystów. Po zrealizowaniu inwestycji znacznie wzrośnie przestrzeń dla odwiedzających, a ilość gości może zwiększyć się nawet trzykrotnie. – Już myślimy nad rozwiązaniami dotyczącymi większej ilości miejsc parkingowych. Rozważamy stworzenie w miasteczku parkingów i dowożenie ludzi pod twierdzę, a równolegle samorząd gminy Stoszowice pracuje cały czas nad projektem wyciągu gondolowego, który także dowiózłby chętnych do samej twierdzy. Miejsce pod tą inwestycję jest już przygotowane – dodaje E. Pawnuk. – Czekamy jeszcze na informacje o możliwości pozyskania 600 tys. zł z projektu pogranicza polsko-czeskiego, które chcemy przeznaczyć na otwarcie tras turystycznych dla obywateli Czech (audioguidy). Dwa dni temu otrzymaliśmy informacje o wsparciu w wysokości 370 tys. zł od Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na remont, prace ratujące i zabezpieczające na Wysokiej Skale, gdzie jeszcze dotąd nie prowadziliśmy podobnych prac, a samorząd województwa przyznał w ostatnich dniach dodatkowe 170 tys. zł na prace remontowe w Forcie Ostróg. Rozpędzeni realizujemy kolejne inwestycje – podsumowuje prezes Twierdzy Srebrna Góra.
W konferencji uczestniczyli m.in. marszałek województwa dolnośląskiego Cezary Przybylski, który przedstawił informację, w jaki sposób samorząd województwa wspiera renowację zabytków, wójt gminy Stoszowice Paweł Gancarz i specjalista w zakresie fortyfikacji prof. zw. na wydziale architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach Jerzy Stiller, który opowiadał o unikalności srebrnogórskiej twierdzy oraz korzyściach płynących z nadania nowego życia takim fortyfikacjom. Szczegóły dotyczące projektu w zakresie robót budowlanych i tworzonej ofert kulturalnej i szkoleniowej przedstawił kierownik ds. remontowo-konserwatorskich Grzegorz Basiński, a o projektach kulturalnych dofinansowanych z EOG i sposobie ich funkcjonowania mówił prezes zarządu firmy INVENI Andrzej Domański. Ciekawy panel przeprowadził inspektor nadzoru firmy CREOPROJECT Bartosz Żmuda, który przedstawił specyfikę prowadzenia prac budowlanych na obiektach fortyfikacyjnych, problemach jakie się pojawiają podczas prac i rozwiązaniach inżynieryjnych, które trzeba zastosować podczas takich rekonstrukcji.
Po konferencji uczestnicy wydarzenia podpisali wspólnie akt erekcyjny, a na miejscu nowej inwestycji wbudowano kapsułę czasu.
Projekt przewiduje również powstanie trzech punktów widokowych położonych na wysokości około 685 m n.p.m., z których oglądać będzie można pasma górskie Sudetów Środkowych. Jeden z takich pomostów będzie wykonany w szkle i usadowiony 29 metrów nad fosą. Do tarasów widokowych i do podziemnych kazamatów będzie zapewniony dostęp osobom niepełnosprawnym. Wzdłuż zewnętrznej fosy twierdzy poprowadzone będą ścieżki dla zwiedzających, aby wyprowadzić ruch poza obręb fortów i pokazać zabytek z innej perspektywy. Najbardziej spektakularnym elementem zadania będzie rekonstrukcja mostu z obronną częścią zwodzoną, wysoką na 12,5 metra, który zbudowany będzie z belek z drzewa modrzewiowego.
Realizowane inwestycje zwiększą dostęp do wcześniej niedostępnych pomieszczeń i pozwolą na zatrudnienie dodatkowego personelu i przewodników. Ogółem koszt dwóch projektów realizowanych z funduszy EOG(z programu „Kultura” Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021) i RPO WD 2014-2020, wyniesie prawie 50 mln zł. Zakończenie całości prac planowane jest na kwiecień 2024 roku.
Maciej Sergel