Czescy ekolodzy przeciwko budowie wieży na Śnieżniku. Gmina Stronie Śląskie nie zamierza jednak rezygnować z tej inwestycji

Czeskie Stowarzyszenie Ekologiczne kilka dni temu rozesłało do polskich mediów regionalnych protest przeciwko budowie wieży widokowej na Śnieżniku. Projekt pn. „Odbudowa wieży widokowej na Śnieżniku Kłodzkim w obrębie działki Nr 370, obręb Stronie Lasy” nazwali „kontrowersyjnym”, a nawet „Katyniem Ekologicznym” i zapowiedzieli interwencję w Komisji Europejskiej u komisarza ds. środowiska naturalnego, Virginijusa Sinkevičiusa. Gmina Stronie Śląskie nie zamierza jednak rezygnować z inwestycji, do której przygotowywała się kilka lat.

Stanowisko czeskiego Stowarzyszenia Ekologicznego rozesłane zostało do redakcji polskich mediów regionalnych kilka dni temu i firmowane jest przez jego prezesa, Miroslava Vinklera. W ostrych słowach sprzeciwia się on budowie wieży na Śnieżniku, flagowego projektu gminy Stronie Śląskie, do którego przymierza się ona już od kilku lat. W liście otwartym Miroslav Vinkler stawia szereg zarzutów polskim i czeskich urzędom: – Cały projekt jest przykładem żałosnej nieprawidłowości funkcjonowania organów ochrony przyrody po czeskiej i polskiej stronie i nigdy do tego nie miało dojść – pisze Vinkler. – Projekt odczuwamy jako zbyt ambitną intencję miejscowego samorządu, która w imię korzyści ekonomicznych zamierza dosłownie z jednej naruszyć małą część przyrody, która jest w dodatku częścią składową Europejskiego Dziedzictwa Przyrodniczego systemu NATURA 2000 i której znaczenie wysoko przewyższa znaczenie regionalne. Znajduje się tu szereg krytycznie zagrożonych przedstawicieli flory i fauny, których poważnie dotyczy negatywny wpływ poważnych globalnych zmian klimatycznych i zakłócające wpływy działalności ludzkiej (pisownia oryginalna – red.).

Ekolog przyznaje, że polskie, czeskie i unijne przepisy prawa wymagają, aby jakikolwiek przedsięwzięcie na terenie Natura2000 posiadały ocenę oddziaływania na środowisko – Environmental Impact Assessment (EIA), czyli Raport o Oddziaływaniu Przedsięwzięcia na Środowisko. Taki dokument polska strona przygotowała, ocena dla projektu była pozytywna, pozytywna była też opinia czeskiego Ministerstwa Środowiska Naturalnego. Projekt wieży ostatecznie otrzymał pozwolenie na budowę. I tu zaczynają się zarzuty czeskich ekologów w stosunku do urzędników. Dostaje się najpierw czeskim: – Czescy urzędnicy w Pradze, najprawdopodobniej pod wpływem środków odurzających, nie przejrzeli nawet dokumentu EIA – pisze M. Vinkler, wskazując, że jego stowarzyszenie dokument o oddziaływaniu na środowisko przejrzało dokładnie i roi się w nim od „rażących błędów”. Przede wszystkim, według nich, zaniżona została w dokumencie liczba turystów, która po wybudowaniu wieży będzie odwiedzać Śnieżnik. – Uwzględnili jedynie polskich turystów i na podstawie ich ilości oszacowali wykorzystanie zdolności zakwaterowania po polskiej stronie Śnieżnika. Całkowicie pominęli czeskich i innych turystów z drugiej strony Sněžníka. W ogóle nie wzięli pod uwagę mega-turystycznego centrum Dolní Morava, oddalonego zaledwie 7 km od szczytu góry. Tylko zwiedzających wieżę widokową Ścieżka w Obłokach Morawy Dolne (Stezky do oblak – Dolní Morava) jest w okresie letnim ponad 180 tysięcy!!! – pisze ekolog, podkreślając, że wieża na Śnieżniku będzie potężnym magnesem turystycznym, a liczba odwiedzających na pewno przekroczy istniejącą liczbę o 15 tys. osób tylko w ciągu dwóch miesięcy wakacyjnych (lipiec/sierpień). Jak zarzucają czescy ekolodzy, projekt nie przewiduje zaplecza socjalnego, bufetu ani restauracji. – Wszyscy zabiorą ze sobą jedzenie i picie, a ci niezdyscyplinowani porzucą opakowania na obszarze rezerwatu – pisze Vinkler. – Polskim samorządom nie zarzucamy, że wyszły z takim projektem. Nie każdy burmistrz jest ekologiem i nie jest w stanie oszacować skutków wzrostu gospodarczego (turystyki) na środowisko naturalne. Jednak całkowicie zawiódł podmiot przetwarzający EIA. Całkowicie zawiodły organy ochrony środowiska naturalnego w Pradze, Jeseníku i Wrocławiu – to jest powód do zwolnienia z pracy. Z tego punktu widzenia nie pozostaje nam nic innego niż nazwać to przedsięwzięcia jako „ Katyń Ekologiczny“, gdzie ofiarą ma zostać ważny europejski rezerwat przyrody za zgodą czeskich i polskich urzędów.

Czescy ekolodzy zapowiadają także interwencję w Komisji Europejskiej u komisarza ds. środowiska naturalnego, Virginijusa Sinkevičiusa, ponieważ jak mówi Vinkler, terminy procesowe przed sądami i organami administracyjnymi w Polsce uniemożliwiają skuteczną interwencję w krótkim czasie.

A czas nagli, bo gmina Stronie Śląskie jest właśnie po czwartym przetargu na budowę wieży widokowej na Śnieżniku, do którego zgłosiło się aż osiem chętnych firm, a zaproponowane ceny mieszczą się w budżecie (14 mln zł). Jak mówi burmistrz Stronia Śląskiego, Dariusz Chromiec, postępowanie przetargowe powinno zakończyć się jeszcze w czerwcu. Nie ukrywa też zdziwienia, że właśnie teraz, kiedy est szansa ruszyć z przygotowywaną od kilku lat inwestycją, czescy ekolodzy zgłaszają protest: – Dziwię się, że w ostatniej chwili, kiedy możemy już rozstrzygnąć przetarg, zrobiło się larum, bo będzie więcej turystów przyjeżdżało na Śnieżnik – mówi naszej redakcji D. Chromiec. – Przecież chodzi o to, żeby turystów było jak najwięcej w naszym regionie, bo wszyscy na tym skorzystają, a to, że zadeptany zostanie Śnieżnik to nieprawda, bo chcemy odtworzyć ścieżkę historyczną, która uporządkuje ruch turystyczny.

Jak podkreśla burmistrz Stronia, protest czeskich ekologów na dzień dzisiejszy nie wstrzymuje przygotowań do inwestycji, bo decyzja o budowie wieży zapadła już kilka lat temu i – jak podkreśla D. Chromiec – inwestycja ta przyniesie korzyści dla rozwoju gminy i całego regionu: – Na chwilę obecną protest ekologów nie wpływa na postępowanie przetargowe, chyba że pojawi się coś nowego. Mamy wszystkie uzgodnienia z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska, oddziaływanie Natura 2000, środowiskowe postępowanie nie było tu potrzebne, więc jest postanowienie o umorzeniu tego postępowania – mówi burmistrz dodając, że w grę może wchodzić działanie konkurencji po czeskiej stronie, dla której powstanie wieży po polskiej stronie może się odbić na liczbie turystów. Przyznaje jednak, że przed podpisaniem umowy z wykonawcą, czeka na stanowisko, które ma wydać Komitet Sterujący w tej sprawie (inwestycja jest finansowana ze środków unijnych), bo gmina jest tylko partnerem, a beneficjentem jest Stowarzyszenie Gmin Ziemi Kłodzkiej.

Budowa wieży na Śnieżniku wzbudza wiele emocji, a inwestycja od początku boryka się z problemami – najpierw finansowymi (kilka lat trwało szukanie pieniędzy), potem ze znalezieniem wykonawcy, który w rozsądnej cenie wybuduje wieżę (gmina ogłaszała aż cztery przetargi), teraz do akcji włączyli się czescy ekolodzy, a z powodu problemów finansowych, które dotknęły wszystkie gminy w Polsce, część strońskich radnych ma wątpliwości, czy obecnie gminę stać na tak dużą inwestycję (gmina wyłożyć będzie musiała około 2 mln złotych z własnego budżetu). Sam projekt wieży także wzbudza wiele emocji, bo kamienno-stalowo-szklana konstrukcja nie wszystkim turystom się podoba.

Joanna Żabska

Zobacz też:
Aż osiem firm chce wybudować wieżę na Śnieżniku
Wieża na Śnieżniku. Internauci określili ją mianem „blender”