W piątek, 6 sierpnia br. w Centrum Aktywności Lokalnej przy ul. Łukasińskiego w Kłodzku odbyła się prezentacja pomysłów na zagospodarowanie Fortu Owcza Góra w Kłodzku w najbliższych latach. Punktem wyjścia był Inkubator Przedsiębiorczości, który ma zostać zlokalizowany w koszarach białych na Forcie. Plany idą jednak dużo dalej.
Podczas spotkania, które odbyło się w formule otwartej dla wszystkich zainteresowanych mieszkańców, uczestnicy mogli zapoznać się z projektem Inkubatora Przedsiębiorczości, którego budowa ma ruszyć już w przyszłym roku. Pod funkcję inkubatora przeznaczono tzw. koszary białe, które zostaną poddane rewitalizacji. Wyremontowane zostaną kazamaty, w których powstaną lokale dwupoziomowe bądź z antresolą, obiekt ma być dostępny dla osób niepełnosprawnych, w planach jest także wybudowanie niezbędnej infrastruktury: drogi dojazdowej, miejsc parkingowe na Esplanadzie, przyłączy elektroenergetycznych, przyłączy wody, kanalizacji sanitarnej i deszczowej i zagospodarowanie zieleni na dziedzińcu koszar. Plany zaprezentował projektant – Stefan Zdzuj. Elewacja koszar ma zostać odtworzona, czyli zostanie otynkowana w kolorze białym, tak jak wyglądała w czasie ich użytkowania, zostaną odrestaurowane i odtworzone brakujące elementy kamieniarki, odtworzona zostanie stolarka okienna i drzwiowa, utwardzony zostanie dojazd i dojścia do budynku. Zachowane więc zostaną historyczne elementy forteczne, co nie wyklucza wyposażenia lokali w nowoczesne elementy. Na Inkubator Przedsiębiorczości, którego szacunkowy koszt ma wynieść 13,6 mln zł, miasto Kłodzko pozyskało środki z Unii Europejskiej, przetarg ma zostać rozpisany jeszcze jesienią tego roku, a prace ruszą w 2022 r.
Inkubator ma być pierwszym etapem rewitalizacji całego Fortu Owcza Góra. O wstępnym na razie pomyśle na cały Fort opowiedziała Weronika Barańska-Grabowska z Urzędu Miasta w Kłodzku, która z Aleksandrą Gwizdowską pracują właśnie nad kompleksowym pomysłem zagospodarowania całego Fortu. Projekt kompleksowej rewitalizacji ma być gotowy w przyszłym roku. Celem jest uratowanie fortu, jego ożywienie i rozwój tutaj funkcji przede wszystkim rekreacyjnych. W planach – oprócz inkubatora przedsiębiorczości – znalazły się miejsca noclegowe w postaci hotelu lub apartamentów (koszary czerwone), utworzenie miejsc aktywnego wypoczynku – część pomysłów już niedługo zostanie zrealizowana, bo w najbliższych planach jest powstanie ścieżki rowerowej i wieży widokowej (miasto na te pomysły ma już finansowanie zewnętrzne), ulokowanie nowych usług tj. pamiątki, gastronomia, rękodzieło, ulokowanie firm z zakresu ICT. Szacowany, całkowity koszt realizacji tych pomysłów to około 30 mln zł, a miasto zamierza z jednej strony ściągnąć na fort inwestorów prywatnych (hotel), z drugiej strony sięgnąć po środki zewnętrzne na zagospodarowanie terenu fortu pod kątem turystycznym i rekreacyjnym.
O tym, że dzisiejsza ochrona zabytków musi łączyć konserwację historycznej tkanki obiektów z ich użytkowaniem, a adaptacja do współczesnych funkcji jest warunkiem zachowania i utrzymania zabytku mówił prof. Piotr Molski z Politechniki Warszawskiej. Podczas swojej prezentacji przedstawiał przykłady uratowanych zabytków poprzez nadanie im nowych funkcji. I tak np. w Forcie III a w Twierdzy Poznań znajduje się obecnie krematorium, w Forcie Grębałów w Twierdzy Kraków znajduje się szkoła nauki jazdy konnej, w Forcie VIII (Służew) w Warszawie powstał z kolei kompleks usługowy z zintegrowaną ofertą gastronomiczną, gdzie znajdują się restauracje, kawiarnie, bistro sushi, bar-shop whisky, winiarnia, pracownia tkanin, pracownia architektoniczna, SPA i salon kosmetyczno-fryzjerski.
Po prezentacjach odbył się panel dyskusyjny, na którym fachowcy i naukowcy, którzy na co dzień zajmują się zabytkami – zwłaszcza fortyfikacjami – podkreślali, że dobrze, że w końcu nadszedł czas na niszczejący od dekad Fort Owcza Góra, chociaż nie wiadomo jeszcze na ile problemów natknie się miasto Kłodzko przy rewitalizacji FOG. Bo chociaż dostępne są plany archiwalne, to ten fort jest jak dotąd najmniej zbadanym zabytkiem w Kłodzku.
Podczas spotkania mieszkańcy mogli także zadawać pytania i wyjaśniać wątpliwości. Podczas czasami burzliwej dyskusji, pojawiały się pytania, po co teraz remontować Fort Owcza Góra, skoro nadal wielu inwestycji potrzebuje twierdza główna, z drugiej strony były też wątpliwości, czy inwestycja w ogóle dojdzie do skutku, bo od co najmniej 30 lat fort niszczeje i nikt wcześniej się nim nie interesował. Był też apel o remont domów socjalnych na tzw. Parkówce, która przylega bezpośrednio do miejsca, gdzie ma powstać inkubator. Na pytania i wątpliwości odpowiadał burmistrz miasta, Michał Piszko, jego zastępca Wiesław Tracz i urzędnicy.
Joanna Żabska
