Małże w korytowskich stawach. Nikt o nich nie wiedział

Kilka tygodni temu Polski Związek Wędkarstwa Okręgu Wałbrzych przystąpił do remontu stawów w Korytowie. Po spuszczeniu wody, na dnie ukazała się duża ilość małż. Nikt wcześniej nie wiedział, że zamieszkują one korytowskie stawy. Nie wiadomo też, czy jest to popularnie występująca w Polsce szczeżuja pospolita czy będąca pod ścisłą ochroną szczeżuja wielka.

Stawy w Korytowie, będące pod zarządem Polskiego Związku Wędkarstwa Okręg Wałbrzych, już od dawna wymagały remontu. Jak informuje Henryk Pokrzywa, wiceprezes ZO PZW w Wałbrzychu, stan techniczny wałów i brzegów budził duże zastrzeżenia i obawy o zagrożenie budowlane, a doraźne remonty nie przynosiły oczekiwanych efektów. – W związku z zaistniałym faktem, Zarząd Okręgu zdecydował, że w 2022 roku zostanie przeprowadzony remont zbiornika w Korytowie (duży staw). Pierwszy etap przewidywał usunięcie-wycięcie drzew (za zgodą Wydziału Ochrony Środowiska w Kłodzku), następny etap stanowił obniżenie lustra wody i odłów ryb z przeniesieniem do innych zbiorników. Odłów ryb został zrealizowany przez działaczy Koła PZW w Kłodzku. Obecnie jesteśmy na kolejnym etapie tj. wyboru wykonawcy remontu zbiornika w Korytowie. Przewidywany czas remontu to około 3 miesiące – informuje redakcję naszego portalu H. Pokrzywa.

Po spuszczeniu wody ze stawu okazało się jednak, że nie zamieszkują go tylko ryby, które zostały przed remontem odłowione, ale również i…małże. Na dnie zbiornika ukazała się duża ich ilość – nie zostały one jednak zabezpieczone i przeniesione wraz z rybami, bo…nikt nie wiedział, że w ogóle tutaj występują. O tym fakcie zaalarmował jeden z wędkarzy, zamieszczając w sieci zdjęcia małż z opisem: „Stawy Korytów Kłodzko – Szczeżuja Wielka (Anodonta Cygnea) gatunek chroniony na czerwonej liście w Polsce i innych krajach…czy ktoś za to odpowie?„

Sprawą zainteresowali się ekolodzy, którzy mieli zgłosić ten fakt do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Nie wiadomo jednak, czy staw w Korytowie zasiedlił jeden z rzadkich i chronionych gatunków małż – szczeżuja wielka, czy gatunek dość powszechnie występujący w Polsce – szczeżuja pospolita. Szczeżuja wielka to największa rodzima małży, gatunek zagrożony wyginięciem, objęty ochroną i znajdujący się na czerwonej liście Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody. Dość powszechnie za to występuje w Polsce gatunek szczeżui pospolitej, który nie podlega ochronie.

Jak tłumaczy naszej redakcji wiceprezes ZO PZW w Wałbrzychu Henryk Pokrzywa do tej pory nikt z wędkarzy ani turystów nie informował, że w staw zamieszkują małże. Nikt nie wiedział o ich istnieniu i najprawdopodobniej pojawiły się tutaj w wyniku zarybień tzn. że ryby zakupione w ośrodkach hodowlanych najprawdopodobniej przenosiły larwy małż, skójek czy szczeżui na skrzelach i płetwach: – W ramach prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej przedmiotem naszych zabiegów (wprowadzania do wód) nie są i nigdy nie były jakiekolwiek małże, wobec czego nie było potrzeby badania naszych zbiorników pod kątem ich występowania, jak również innych żywych organizmów wodnych. Do tej pory również nie było żadnych uwag od wędkarzy/turystów związanych z możliwym występowaniem populacji małży. Żadne środowiska naukowe również nie występowały do tej pory z propozycją badań na okoliczność występowania jakichkolwiek organizmów wodnych, które mogą być przedmiotem częściowej bądź ścisłej ochrony gatunkowej. Zatem nasza wiedza nie obejmuje niestety w żadnym przypadku populacji ww. organizmów wodnych. Stawy w Korytowie nie są również położone wg dostępnych nam źródeł w obszarze chronionym – mówi H. Pokrzywa. – Jesteśmy głęboko przekonani, że decyzja o remoncie stawu została podjęta słusznie, ponieważ w niedalekiej przyszłości pomoże m.in. zoptymalizować warunki sanitarne stawu w tym jakościowo wód. W niedługim czasie zamierzamy oddać odnowiony w każdym zakresie staw do użytku wędkarzy i zarybiać go kolejnymi gatunkami ryb. Dzięki intensywnym działaniom m.in. Polskiego Związku Wędkarskiego powstają i są utrzymywane zróżnicowane ekosystemy wodne.

Niestety, przez długi czas jednak ten zróżnicowany ekosystem wodny będzie bez korytowskich małż.

ms/jż

Fot. Jarosław Kula/Maciej Sergel